Các điều kiện của pháp nhân (Phần 2)

c. Có tài sản độc lập và tự chịu trách nhiệm độc lập bằng tài sản đó  

         

Để một tổ chức tham gia vào các quan hệ tài sàn với tư cách là chù thể độc lập thì tổ chức đó phải có tài sản riêng của mình - tài sản độc lập. Tài sản riêng của pháp nhân không chỉ là tài sản thuộc sở hữu của pháp nhân (như đối với các công ty, các hợp tác xã dù nguồn vốn hình thành cố thể khác nhau...) mà có thể được Nhà nước giao cho tổ chức được quyền quản lý của pháp nhân đó. Tài sản của pháp nhân độc lập với tài sản của cá nhân - thành viên của pháp nhân, độc lập với cơ quan cấp trên của pháp nhân và các tổ chức khác. Tài sản độc lập của pháp nhân là tài sản thuộc quyền cùa pháp nhân đó, do pháp nhân chiếm hữu, sử dụng, định đoạt trong phạm vi nhiệm vụ và phù hợp với mục đích của pháp nhân. Tài sản của pháp nhân thể hiện dưới dạng vốn, các tư liệu sản xuất và các loại tài sản khác phù hợp với từng loại pháp nhân. Tài sản của pháp nhân được hình thành trên những cơ sở khác nhau dưới dạng được Nhà nước giao để thực hiện chức năng (các pháp nhân là lực lượng vũ trang) được giao theo pháp luật vê doanh nghiệp nhà nước; được chuyển giao quyến sở hữu cho các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội; từ nguồn vỏn đóng gổp câu các thành viên; từ hoạt động sản xuất kinh doanh hợp pháp,pháp nhân có thể thuộc sở hữu Nhà nước hoặc thuộc hình thức sỏ hữu hỏn hợp hoặc các hình thức sỏ hữu khác, nhưng cúc pháp nhân thực hiện các quyén chiếm hữu, sử dụng, dịnh đoạt như một chủ sở hữu trong khuôn khổ điều lệ hoặc quyệt định thành ỉập pháp nhân ghi nhận.

Trên cơ sở có tài sản riêng, pháp nhân phải chịu trách nhiệm bằng tài sản riêng của mình. Pháp nhân thum gia vào các quan hệ tài sản và các quan hệ nhần thần nhu một chừ thể độc lập, và phải chịu trách nhiệm vé những hành vi được coi là "hành vi của pháp nhân",Cơ quan cấp trèn khỏng chịu trách nhiệm thay hoặc trách nhiệm bổ sung cho pháp nhan. Pháp nhân không chịu trách nhiệm thay cho cơ quan quản lý cấp trên của pháp nhân hoặc cho thành viên pháp nhân. Các thành viên của pháp nhân khổng phải dùng tài sản riêng của mình để thực hiện các nghĩa vụ của pháp nhân,

Trách nhiệm của pháp nhân thuộc dạng trách nhiệm "hữu hạn" trong phạm vi tài sản giống của pháp nhân. Độc lập về tài sản và chịu trách nhiệm bàng tài sản riêng của pháp nhân là tiền đề vật chất để một tổ chức tham gia vào quan hệ dân sự như là một chủ thể độc lập.

d. Nhân danh mình tham gia vào quan hệ pháp luật một cách độc lập

Với tư cách là một chủ thể độc lập, pháp nhân tham gia vào các quan hộ pháp luật với tư cách riêng, cổ khả nồng hưởng quyền và gánh chịu các nghĩa vụ dồn sự do pháp luật

quy định phù hợp vói điều lệ của pháp nhân. Pháp nhân không "núp" dưới danh nghĩa cùa tổ chức khác, cũng không được phép cho người khác "núp" dưới danh nghĩa của mình để hoạt động. Khi pháp nhân không thực hiện nghĩa vụ của mình hoặc có gây thiệt hại cho cá nhân hoặc pháp nhân khác, thì pháp nhân có thể là bị đơn trước Toà án. Ngược lại, cá nhân hoặc pháp nhân khác không thực hiện nghĩa vụ, hoặc gây thiệt hại cho pháp nhân, thì pháp nhân có quyền khởi kiện trước Toà án để bảo vệ quyền lợi của mình.

Việc phân định các điều kiện của pháp nhân thành ba hay bốn là tuỳ thuộc vào cách sắp xếp trong các văn bản pháp luật. Tuy nhiên, pháp nhân ở bất cứ hệ thống pháp luật nào cũng phải thoả mãn các điều kiện chung nhất bao gồm:

-           Tiền đề về tổ chức để biến một tập thể người thành một chù thể độc lập và hợp pháp để tham gia vào các quan hộ pháp luật;

-           Tiền đề vật chất để tham gia vào các quan hệ tài sản và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó;

-           Tổng hợp các tiền đề tổ chức và vật chất để một tổ chức có tư cách chủ thể tham gia vào các quan hệ tài sản, các quan hệ nhân thân trong khuôn khổ pháp luật và điều lệ của pháp nhân quy định.

-           Các điều kiện của pháp nhân nêu trên là một thể thống nhất không tách rời nhau, hợp thành tư cách chủ thể của pháp nhân.