Các yếu tố cơ bản của sở hữu tập thể (Phần 3)

c.         Nội dung của sở hữu tập thể

Tập thể là các hợp tác xã là một tổ chức sản xuất kinh doanh trong nhiều lĩnh vực khác nhau do các sáng lập viên (là người khởi xướng việc thành lập hợp tác xã và tham gia hợp tác xã) tổ chức hội nghị thành lập hợp lác xã theo tinh thần tự nguyện và đăng ký kinh doanh tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tập thể là hợp tác  được tổ chức theo nguyên tắc quản lý dân chủ, thống nhất, có phương hướng sản xuất, kinh doanh và theo chế độ hạch toán kinh tế độc lập được ghi nhận trong điều lệ.

Là một tổ chức tập thể được thành lập có mục đích xác định nên nội dung của sở hữu tập thể (gồm cả ba lĩnh vực chiếm hữu, sử dụng, định đoạt) có các đặc điểm sau đây:

- Việc chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản thuộc sở hữu tập thể phải tuân theo các quy định của pháp luật, phù hợp với điều lệ riêng của từng tập thể, bảo đảm sự phát triển ổn định của sở hữu tập thể trong nền kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa.

- Ban quản trị dựa theo điều lệ và nghị quyết của đại hội toàn thể xã viên giao tài sản thuộc sò hữu tập thể cho các thành viên trực tiếp khai thác công dụng bằng sức lao động của mình trong hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm phục vụ nhu cầu mở rộng sản xuất, phát triển kinh tế chung và đáp ứng lợi ích của các thành viên.

Gác thành viên của tập thể hợp tác xã khi sử dụng tài sản thuộc sở hữu tập thể phải tuân theo nội quy sử dụng, không được làm hư hỏng, làm mất mát, hoặc sử dụng lãng phí; cỏ nghĩa vụ và có trách nhiệm bảo quản tốt tài sản được giao, không tự ý chuyển dịch cho người khác; có quyền được ưu tiên mua, thuê, thuê khoán tài sản thuộc sở hữu của tập thể.

Ban quản trị là cơ quan quản lý của tập thể hợp tác xã phải có kế hoạch sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và phải quản lý, sử dụng tài sản thuộc sở hữu tập thể có hiệu quả kinh tế cao, phù hợp vối mục đích đã quy định trong điều lệ.

" Trong trường hợp giải thể theo quy định của pháp luật thì việc định đoạt tài sản và vốn thẹo nguyên tắc phải thanh toán hết các khoản nợ, các chi phí cho việc giải thể, số còn lại mới được chia cho các xã viên.

... Như vậy: Các đơn vị kinh tế tập thể có tư cách pháp nhân khi chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu tập thể phải có nghĩa vụ tuân thủ pháp luật nghiêm chỉnh. Nhà nước tạo điều kiện để sở hữu tập thể của các hợp tác xã phát triển ổn định trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, trồng rừng, làm muối, ngư nghiệp... Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện cho tất cả nhân dân tham gia vào các đơn vị kinh tế tập thể phù hợp với trình độ, khả năng  nghề nghiệp của từng cá nhân công dân nhằm phát huy tiềm năng và sức mạnh của tập thể.