Tuyên bố mất tích, tuyên bố chết (Phần 2)

+ Thời han hai năm đươc tính theo quy định của đoạn 2 khoản 1 Điều 78 BLDS.

- Từ ngày biết dược tin tức cuối cùng cùa người đó thì người có quyền, lơi ích liên quan cổ quyền yêu cầu Toà án tuũyên bố người đó mất tích. Theo nguyên tắc chung của Luật tố tụng dân sự, Toà án chí xem xét và giải quyết khi đương sự có yêu cầu và trong phạm vi yêu cầu đó. Bởi vậy, khi xem xét yêu cầu của đương sự, Toà án phải kiểm tra các điều kiện cần thiết và nếu thấy đáp ứng đầy đủ các yêu cầu mà pháp luật quy định, Toà án ra quyết định tuyên bô' người biệt tích đó là mất tích.

+Hậu quả của việc tuyên bố mất tích Việc tuyên bô' một người mất tích kéo theo những hậu quả pháp lý nhất định: Tạm thòi đình chỉ tư cách chủ thể của người bị tuyến bô' là mất tích, tuy nhiên quyết định này không làm chấm dứt tư cách chủ thể của họ. Tài sản của người bị tuyên bô' mất tích được quản lý theo quyết định của Toà án được quy định tại các điều 75, 76, 77, 79 BLDS về quản lý tài sản của người vắng mặt, của người bị tuyên bô' là mất tích; quyền và nghĩa vụ của người quản lý tài sản của người vắng mặt, người bị tuyên bô' là mất tích.

Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bô' là mất tích xin li hôn, thì Toà án giải quyết cho li hôn.

+Hủy bỏ việc quyết đinh tuyên bô'mất tích Việc tuyên bô' một người là mất tích chỉ tạm dừng năng lực chủ thể của người đó. Việc tạm dừng này có thể thay đổi theo một trong hai hướng: phục hồi năng lực chủ thể hoặc chấm dứt tư cách chủ thể. Việc chẩm dứt tư cách chủ thể được diễn ra khi có tin tức rằng họ đã chết hoặc bị tuyên bô' là đã chết. Phục hồi tư cách chủ thể của người bị tuyên bô' là mất tích xảy ra trong hai trường hợp: Người bị tuyên bô' mất tích trở về hoặc có tin tức chứng tỏ người đó còn sống. Khi có một trong hai trường hợp đó, thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết đinh hủy bỏ quyết định tuyên bô' người đó mất tích. Người bị tuyên bô' mất tích trở về có quyền yêu cầu người quản lý tài sản trả lại tài sản cho mình. Tuy nhiên, quyết định li hôn của vợ hoặc chồng người bị tuyên bô' là mất tích vẫn có hiệu lực pháp luật.

b.Tuyên bố là đã chết

* Theo quy định tại Điều 81 BLDS, trong bốn trường hợp sau, Toà án có thể tuyên bố một người là đã chết.

-Sau ba năm kể từ ngày quyết đinh tuyên bỏ' mất tích của Toà án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức là người đó còn sống. Trong trường hợp này việc tuyên bố một người bị mất tích tạm dừng năng lực chủ thể của họ được diễn ra theo hướng chấm dứt tư cách chủ thể của người đó. Sau ba năm kể từ ngày quyết định tuyên bô' mất tích của Toà án có hiệu lực pháp luật mà không cần đòi hỏi thêm một thủ tục thông báo nào (của Toà án cũng như người có quyền, lợi ích liên quan) Toà án có thể tuyên bô' người đó là đã chết.

-Biệt tích đã năm năm liền trở lên và không có tin tức là còn sống hay đã chết, Khi một người biệt tích thì phải áp dụng các quy định thông báo, tìm kiếm giống như trường hợp tìm kiẽm người mất tích. Sau hai năm có thể tuyên bô' mất tích, sau năm năm có thể tuyên bô' là đã chết. Nếu có tuyên bô' mất tích, thì phải áp dụng quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 81 BLDS, nếu không tuyên bố mất tích, thì biệt tích năm năm liền trở lên Toà án có thể tuyên bô' một người là đã chết. Thời hạn năm năm được tính theo quy định tại khoản 1, Điều 78 BLDS.

-Biệt tích trong chiến tranh sau năm năm kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống. Điểm b, khoản 1, Điều 81 BLDS không quy định phải thông báo tìm kiếm trong trường hợp biệt tích trong chiến tranh. Ngày chiến tranh kết thúc có thể quy định khác nhau:

 Ngày chiến thắng, ngày tuyên bố chán dứt chiến tranh, ngày kí hiệp định đình chiến, hòa bình, ngày tuyên bố chấm dứt tình trạng chiến tranh... tùy theo từng hoàn cảnh và các cuộc chiến tranh cụ thể mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định, hoặc được xác định theo thông lệ quốc tế.

- Bị tai nan hoăc thảm họa, thiên tai mà sau môt năm kể từ ngày chấm dứt các sự kiện đó mà không có tin tức là còn sống. Người bị tuyên bố là đã chết phải ở trong số người bị tai nạn (cư dân trong các vùng bị động đất, núi lửa, sóng thần; hành khách trong các tai nạn giao thông đường thủy, đường bộ, đường hàng không; người trong hầm lò bị sập, trên tàu bị đắm, bị lốc cuốn... mất không xác định được hoặc do không tìm thấy thi thể nạn nhân).

Tuỳ từng trường hợp, Toà án xác đinh ngày chết của người đó trong bản án hoặc quyết định cùa Toà án. Nếu không xác định ngày người đã chết trong bản án hoặc quyết định của Toà án, thì ngày chết là ngày bản án hoặc quyết định của Toà án có hiệu lực pháp luật. Thông thường, đối với người biệt tích trong các tai nạn, thẳm họa, thiên tai thì ngày chết là ngày xảy ra thảm họa, thiên tai đó.