Các nguyên tắc của luật dân sự Việt Nam (Phần 2)

g:Nguyên tắc tôn trọng, bảo vệ các quyền dân sự (Điều 9BLĐS)

Quyền sở hữu và các quyền tài sản khác là những quyền quan trọng nhất của công dân cũng như tổ chức trong giao lưu dân sự, kinh tế; là cốt lõi trong các quyền dân sự cùa các chủ thể và chi phối các quyền năng khác. Mọi chủ thể có nghĩa vụ tôn trọng quyền sở hữu, quyên tài sản của các chủ thể khác. Khi có hạnh vi xâm phạm đến tài sản của người khác, ngoài việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế (hình sự, hành chính...) cớ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp dân sự nhằm phục hồi tình trạng tài sản của người bị xâm phạm, bảo đảm quyền sở hữu tài sản của các chủ thể thực hiện một cách bình đẳng. Quyền nhân thân do pháp luật quy định phải được tôn trọng và bảo vệ. Không ai được xâm phạm đến các quyền nhân thân của các chủ thể khác. BLDS quy định những quyên nhân thân quan trọng nhất, trong đó nhiều quyền nhân thân lần đâu tiên được ghi nhận. Mọi hành vi vi phạm phải được chấm dứt và người vi phạm phải phục hồi giá trị nhân thân cùa người bị vi phạm và có thể phải bồi thường một khoản tiền bù đắp tổn thất tinh thần cho người bị vi phạm.

h.   Nguyên tắc tôn trọng lợi ích của Nhà nước,

 lợi ích công cộng, quyền hợp pháp của người khác (Điều 10 BLDS)

"Việc xậc lập, thưc hiện quyền, nghĩa vụ dận sự không được xậm phạmđêh lợi ích củạNhấ nửíờó, lợi ích công cộng, quyền, iợì ích hợp phấp của người khác" (Điều 10 BLDS). Việc xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ dân sự nhằm thoả mãn các nhu cầu vật chất, tinh thần của các chủ thể tham gia vào mối quan hệ đó. Tuy nhiên, việc thực hiện các hành vi dân sự không thể tiến hành tuỳ tiện mà phải thực hiện trong một khuôn khổ, một giới hạn nhất đinh. Quyền của một chủ thể bị gioi hạn bởi quyền của các chủ thể khác, lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng. Khi các chủ thể thực hiện các quyền và nghĩa vụ dân sự của mình mà gây thiệt hại cho các chủ thể khác thì phải chịu trách nhiệm bồi thựờng thiệt hại cho các chủ thể bị hại đó.

i.Nguyên tắc tuân thủ pháp luật (Điều 11 BLDS)

Đây là nguyên tắc không chỉ áp dụng riêng của pháp luật dân sự mà cả hệ thống pháp luật nói chung. Các quyền nghĩa vụ dân sự phải được xác lập theo các căn cứ, trình tự thủ tục do pháp lụật quy định. Tuy nhiên, do đặc thù của quan hệ dân sự, pháp luật cho phép các bên cam kết, thoả thuận về việc xác lập quyền, nghĩa vụ và cả trách nhiệm, biện pháp áp dụng trách nhiệm khi bên cổ nghĩa vụ không thực hiện nghĩa vụ, thực hiện không đúng nghĩa vụ của họ. Việc cấc bên cam kết, thoả thuận phải được thực hiện trong khuôn khổ do pháp luật quy định.

k. Nguyên tắc hoà giải (Điều 12 BLDS)

Trong quan hệ dân sự, việc hoà giải giữa các bên phù hợp với quy định của pháp luật được khuyến khích. Không ai được dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực khi tham gia quan hệ dân sự, giải quyết các tranh chấp dân sự.

Các nguyên tắc được quy đinh tại Chương I - Phần thứ nhất của BLDS là một hệ thống chỉnh thể. Bởi vậy, phải xem xét nó như một thể thống nhất khi áp dụng pháp luật, giải thích pháp luật.